KİTAPLIK

Hasan Dağı’nda İlmî Cevelan

Sapancalı Muallim Hasan Hüsnü Bey’in Eseri
Hasan Dağı’nda İlmî Cevelan (1928)
 
1893 yılında Sapanca’nın Mahmudiye köyünde doğan Hasan Hüsnü Bey, 1926-1929 yılları arasında üç yıl boyunca Aksaray Orta Mektebi’nde (günümüzdeki Aksaray Lisesi) riyaziye (matematik) öğretmeni ve müdür olarak görev yapmıştır. Soyadı Kanunu’ndan (1934) sonra “SAVAŞÇIN” soyadını alacak olan Hasan Hüsnü Bey, Aksaray’da görev yaptığı sırada 1928 yılının Haziran ayında, okul öğrencileri ve diğer bazı kişilerle birlikte, Hasan Dağı ve çevresini kapsayan bir gezi düzenlemiştir. Bölgenin bilimsel incelemesi şeklinde yapılan bu geziye öğrenciler, öğretmenler, belediye başkanı ve karakol komutanının da dahil olduğu kalabalık bir grup katılmıştır.
 
Sapancalı Muallim Hasan Hüsnü Bey’in, Aksaray’da görev yaptığı yıllara ait bir fotoğrafı. (1926)
 
7-16 Haziran tarihleri arasında 10 gün süren bu gezi sonunda Hasan Hüsnü Bey, tuttuğu gezi notları, çektiği fotoğraflar ve daha sonra yaptığı incelemelerden edindiği bilgileri birleştirerek “Hasan Dağı’nda İlmî Cevelan” adlı bir kitap hazırlamış ve bu kitap 1928 yılında Aksaray Vilayet Matbaası’nda basılmıştır. Dönemin yazı dili olan Osmanlıca yani eski yazı ile basılan bu kitap, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim üyelerinden Nevzat Topal tarafından günümüz harflerine çevirilmiş ve kitabın ayrıntılı bir tahlili ile 2009 yılında tekrar yayınlanmıştır.
 
“Hasan Dağı’nda İlmî Cevalan” isimli kitabın, Aksaray’da basılan eski harfli nüshasının kapağı. (1928)
 
Aksaray’ın genel tarihi ile Aksaray ve Hasan Dağı çevresinin 1928 yılındaki durumuna dair kıymetli bilgiler içeren ve bu hali ile önemli bir tarih kaynağı olan “Hasan Dağı’nda İlmî Cevelan” isimli bu kitap, iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Hasan Hüsnü Bey’in başkanlığında Hasan Dağı’na yapılan bilimsel gezi anlatılmaktadır. Bu ilk bölüm, Hasan Hüsnü Bey’in gezi sırasında tuttuğu notlara dayanarak Hasan Dağı, dağ çevresinin coğrafyası, bölgedeki köyler ve bu köylerdeki tarihi eserler hakkındaki bilgiler ile bu hususlara dair 32 adet fotoğrafı içermektedir. İkinci bölümde ise Aksaray ve çevresinin tarihi ve coğrafyasına dair bilgiler verilmektedir. Bu bölümde Hasan Hüsnü Bey’in çeşitli kaynaklardan derlediği bilgiler mevcut olup bunlar Aksaray’ın tarihi, tarihi eserleri, coğrafyası, gölleri, ırmakları, iklimi, idari taksimatı, nüfusu, tarımı ve doğal kaynakları hakkındaki ayrıntılı malumattan oluşmaktadır.
 
Nevzat Topal tarafından hazırlanan, Sapancalı Muallim Hasan Hüsnü Bey’in “Aksaray Tarihi Üzerine İncelemeler, Hasan Dağı’nda İlmî Cevelan” adlı kitabının kapağı.  (2009)
 
 
Hasan Dağı’nda İlmî Cevelan
 
Yazar: Sapancalı Muallim Hüsnü
Yayınevi: Aksaray Vilayet Matbaası
Yayın Yeri ve Yılı: Aksaray 1928
56 Sayfa
 
 
Aksaray Tarihi Üzerine İncelemeler,
Hasan Dağı’nda İlmî Cevelan
 
Yazar: Muallim Sapancalı Hüsnü
Hazırlayan: Nevzat Topal
Yayınevi: Kömen Yayınları
Yayın Yeri ve Yılı: Konya 2009
127 Sayfa
 
Başa dön tuşu