BELGELER
Aksaray Fermanları (1732)
Aksaray İle İlgili Osmanlı Padişah Fermanları (1732)
Aşağıda, Osmanlı Padişahı I. Mahmud dönemine (1730-1754) ait üzeri tuğralı bir ferman paylaşılmıştır. Bu ferman, Aksaray’ın Deveciyan köyündeki Hacı Gaybi Zaviyesi zaviyedarlığının, Şeyh Abdülhalim ile Şeyh Salih adlı kişilere verildiğinden bahsetmektedir.
Aksaray’ın Yenipınar köyü yakınlarında bulunan Hacı Gaybi Türbesi’nin günümüzdeki durumu.
Arşivlerde, Hacı Gaybi Zaviyesi ve Türbesi ile ilgili ilk kayıtlar 1476 yılına ait bir vakıf tahrir defterinde geçmektedir. Bu kayda göre, defter hazırlanmadan bir süre önce vefat eden Şeyh Hacı Gaybi’nin kurduğu zaviye ile vakıf, oğlu Şeyh Hasan Sofu’nun tasarrufundadır. Yani Şeyh Hacı Gaybi, 1476 yılından önceki bir tarihte ölmüş bir tekke şeyhi ve mutasavvıftır. Şeyh Hacı Gaybi’nin kurduğu bu zaviye ile vakfın ismi, arşiv belgerinde 1848 yılına kadar görülmeye devam eder. Daha sonraki belgelerde ise bu zaviyeye ait bir kayda rastlanmaz. Belgelerde zaviye ve türbenin bulunduğu köy ise Virancık, Viranşehir, Deveciyan ve Yenipınar olarak zikredilir. Bugün bu köylerden sadece Yenipınar köyü mevcuttur. Bahsi geçen zaviye ve türbeden, günümüze sadece türbe ulaşabilmiştir. Hacı Gaybi Türbesi, Aksaray merkez ilçesine bağlı olan ve Hasan Dağı eteklerinde bulunan Yenipınar köyünün 2 km kadar yakınında bulunmaktadır.
Aşağıda Aksaray’a bağlı Deveciyan köyündeki Hacı Gaybi Zaviyesi zaviyedarlığının yani şeyhliğinin, Hacı Gaybi’nin soyundan gelen Şeyh Abdülhalim ile Şeyh Salih’e tevcih edildiğine dair, Osmanlı Padişahı I. Mahmud tarafından adı geçenlere verilen 13 Mayıs 1732 tarihli ferman paylaşılmıştır. Bu belgenin orijinali İstanbul’daki Osmanlı Arşivi’nde bulunmaktadır.
Aksaray’a bağlı Deveciyan köyündeki Hacı Gaybi Zaviyesi zaviyedarlığının tevcihi hakkındaki Padişah Fermanı. (1732)