Haynes’in Sultanhanı Fotoğrafları (1887)
Amerikalı John Henry Haynes’in Sultanhanı Fotoğrafları (1887)
Amerikalı seyyah, arkeolog ve fotoğrafçı John Henry Haynes, 1849 yılında doğmuş ve 1910 yılında ölmüştür. Amerikan arkeolojisin ve arkeolojik fotoğrafçılığının öncüsü kabul edilen Haynes 1881 yılından itibaren Amerikan Arkeoloji Enstitüsü adına Yunanistan, Türkiye, Suriye ve Irak’a seyahatler yaptı. Bu seyahatleri sırasında arkeolojik araştırmalar yaptığı gibi incelediği objelerin fotoğraflarını da çekti. Bir ara (1882-1883) İstanbul ve Gaziantep’teki Amerikan okullarında öğretmenlik yapan Haynes, 1889-1892 yıllarında ABD’nin Bağdat konsolosu olarak da görev yaptı.
Arkeolog ve fotoğrafçı John Henry Haynes, Aksaray ve çevresine ilk defa 1884 yılında geldi. Akşehir ve Konya üzerinden Aksaray’a gelen Haynes, daha sonra Nevşehir ve Kayseri’ye gitti. Bu seyahati sırasında Haynes, özellikle Selime (Aksaray), Göreme (Nevşehir) ve Soğanlı Vadisi’nde (Kayseri) çok sayıda fotoğraf çekti. Haynes’in 1884 yılında çektiği bu fotoğraflar, peri bacaları üzerine yazılmış bir makale ile birlikte 1919 yılında National Geographic dergisinde yayınlandı.
Amerikalı seyyah, arkeolog ve fotoğrafçı John Henry Haynes
Haynes 1885 yılında Mersin, Mardin, Musul, Erbil ve Bağdat’ı kapsayan bir başka seyahat yaptıktan sonra, 1887 yılında tekrar Konya ve Aksaray bölgesine geldi. Bu ikinci gelişinde özellikle bölgedeki Selçuklu dönemi eserlerini fotoğrafladı. Bunlar arasında Aksaray’daki Sultanhanı fotoğrafları da vardı. Bu fotoğraflar 2011 yılında ABD’de bir kitap halinde toplu olarak yayınlandı. Haynes, 1900 yılına kadar Osmanlı topraklarındaki seyahat ve araştırmalarına devam ettikten sonra ABD’ye döndü. Bir daha herhangi bir araştırma seyahati yapmadı.
Aşağıda, Amerikalı seyyah, arkeolog ve fotoğrafçı John Henry Haynes’in 1887 yılında çektiği Sultanhanı fotoğraflarından beşi paylaşılmıştır.
John Henry Haynes’in objektifinden Sultanhanı (1887)
John Henry Haynes’in objektifinden Sultanhanı’nın kuzeydeki taç kapısı (1887)
John Henry Haynes’in objektifinden Sultanhanı’nın güneydeki diğer kapısı (1887)
John Henry Haynes’in objektifinden Sultanhanı’nın iç avlusu (1887)
John Henry Haynes’in objektifinden Sultanhanı üzerinden köy evleri (1887)